Το Fab Lab είναι μια πρωτότυπη ιδέα που ξεκίνησε από τα εργαστήρια του MIT με σκοπό τη καλύτερη πρόσβαση των δημιουργών και εφευρετών σε εργαλεία ανάπτυξης και παραγωγής προϊόντων. Αποτέλεσμα της έρευνας του εργαστηρίου ήταν να καταλήξει σε ένα ευέλικτο μοντέλο παραγωγής το οποίο κοστίζει maximum 50.000 δολάρια και με το οποίο δίνεται η δυνατότητα στον δημιουργό να κατασκευάσει για προσωπική του χρήση -σε μικρή δηλαδή κλίμακα- σχεδόν οτιδήποτε.
Έχοντας δημιουργήσει έναν κορμό από εργαλεία και μεθόδους (software, hardware και projects) που θα πρέπει να έχει κάθε Fab Lab ώστε να είναι λειτουργικό, αφήνουν στον εκάστοτε διαχειριστή του εργαστηρίου να προσθέσει ότι άλλες λειτουργίες και αντίστοιχο εξοπλισμό θεωρεί αυτός ότι θα κάνει πιο αποδοτικές και ολοκληρωμένες τις διαδικασίες παραγωγής.
Μια πρόσθετη λειτουργία των Fab Labs είναι αυτή της εκπαίδευσης. Τα εργαστήρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως χώροι εκμάθησης των παραγωγικών διαδικασιών αλλά και τεχνικής εκπαίδευσης ως προς τις μηχανές.
Το επόμενο στάδιο του εργαστηρίου του MIT ήταν να διαδώσει το μοντέλο αυτό σε όσο το δυνατόν περισσότερους δημιουργούς και ερευνητές. Έτσι, τα Fab Labs, αυτά τα μοντέλα δηλαδή παραγωγής, τα οποία φυσικά συνοδεύονται και από τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις, έχουν εξαπλωθεί ανά τον κόσμο, χτίζοντας ένα διεθνές δίκτυο δημιουργικότητας. Τα δίκτυα αυτά βασίζονται σε μια Χάρτα (The Fab Charter) η οποία ορίζει ως «υποχρέωση» των Fab Labs την λειτουργική, εκπαιδευτική, τεχνολογική, οικονομική και εφοδιαστική (logistical) υποστήριξη των μελών και χρηστών.
Το Fab Lab έχοντας μια κοινωνική βάση, ως προς το ποιος μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτά, επιτρέπει τόσο σε φυσικά πρόσωπα, όσο και
σε προγράμματα και ιδιωτικές δραστηριότητες συμβατές με την φιλοσοφία της πλατφόρμας να χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις του δικτύου.
Το σημαντικότερο είναι ότι τα Fab Labs συμβάλλουν στην διάδοση της open-source φιλοσοφίας και ενισχύουν την διάδοση της τεχνολογικής και κοινωνικής γνώσης. Αυτό σημαίνει ότι ό,τι σχεδιάζεται ή παράγεται στα Fab Labs πρέπει να είναι διαθέσιμο και στα υπόλοιπα μέλη του δικτύου, δεδομένου μάλιστα ότι δεν υπάρχει αντίτιμο για τη χρήση των μηχανημάτων και της υποστήριξης που προσφέρει το δίκτυο. Όλες οι υπηρεσίες προσφέρονται δωρεάν.
Στην Ελλάδα το πρώτο και μέχρι τώρα μοναδικό Fab Lab εδρεύει στην Αθήνα και θα ανοίξει τις πόρτες του στο κοινό τον Ιανουάριο του 2013.
Το site της πλατφόρμας Fab Lab του MIT:
Περισσότερα χρήσιμα links:
Το πρώτο Ελληνικό Fab Lab στην Αθήνα